Zonne-energie is onmisbaar in de energietransitie. De vraag naar elektriciteit neemt komende jaren sterk toe, alleen al door elektrische auto’s, de warmtepompen, warmtenetten en koken. In onze wijk zouden we nu met gebruik van alle beschikbare daken, 70% van het (huidige) elektragebruik uit zonne-energie kúnnen halen, maar dat gebeurt nog niet. Bewoners zijn terughoudend geworden bij investeringen op zonne-energie door de netcongestie, de terugleverkosten en de nog beperkte opslagmogelijkheden. We zitten in een overgangssituatie van de energietransitie, niet-investeren is dan een grote stap terug. De zon is gratis, het gaat erom dat we die energie goed gaan gebruiken. Daarom staan de uitdagingen die de Energiecommissie in 2019 formuleerde nu nog:
- Uitbreiden van de capaciteit van zonnepanelen
- Onderzoeken of er goede opslag, distributie en verdeling mogelijk is.
- Onderzoeken welk mix van energiebronnen mogelijk is
- Ontwikkelen van coöperatieve vormen van beheer
Zon op je dak
Het aantal zonnepanelen op woningen is afgelopen jaren snel gegroeid, een aantal grote gebouwen in onze buurt blijven echter achter. Zo is het dak van winkelcentrum Brazilië, 2500 m2 groot en goed voor 733 MWh nog steeds leeg, dat van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis ook. Daarentegen is er wel een plan om op het enorme dak van Loods6 te gaan beleggen met honderden panelen. Dat biedt perspectieven voor gebruik op grotere schaal bijvoorbeeld in de buurt.
In het OHG worden de zonnepanelen meestal op het eigen dak of op een VvE-dak geinstalleerd. Voor individueel gebruik of voor VvE-installaties, zoals verlichting, lift of laadpunten in de garage. Zon op Zeeburg doet het anders. Dit is een energiecoöperatie met panelen op de Entrepotbrug, de leden krijgen hun eigen aandeel opgewekte stroom. Er zijn ook bewoners die zonnepanelen huren. Plannen? De Energiecommissie geeft onafhankelijk, gratis advies over (plannen voor) zonnepanelen, mail daarvoor advies@aecl.nl. Het Amsterdam Energy City Lab (AECL) houdt het aantal zonnepanelen, de capaciteit en het gebruik in het OHG bij. Op hun website kun je dat per OHG-buurt volgen.
Slim gebruik en energiegemeenschap
Zonne-energie gebruiken voor buurtvoorzieningen zoals aquathermie en warmtepompen, gaat een stap verder dan een aantal panelen voor eigen gebruik. Dat vraagt een integraal plan voor warmte en elektriciteit en de organisatie ervan.
Resourcefully, betrokken bij de Energiecommissie, doet proefondervindelijk onderzoek hoe we opgewekte stroom slim kunnen gebruiken in plaats van ze terug te leveren. De pilot op Sporenburg, FlexCitizen, probeert het lokaal delen van elektriciteit voor eigen gebruik, het opvangen van pieken en het opslaan mogelijk te maken en heeft nu zo’n 100 deelnemers. Een aantal deelnemers heeft nu een vervolgstap genomen: de oprichting van een energiecoöperatie waarin vastgelegd is dat leden zelf energie opwekken (met zonnepanelen) en die energie onderling gebruiken. De uitbreiding naar warmtevoorzieningen is uitdrukkelijk opgenomen in de statuten. De nieuwe warmtewet én het beleid van de gemeente Amsterdam biedt ruimere mogelijkheden aan zulke energiegemeenschappen om zelf de productie, verdeling, gebruik en organisatie te regelen binnen kaders.
Plannen Energiecommissie
Energiegemeenschappen maken het mogelijk voor bewoners in een buurt/wijk integrale plannen te maken voor de elektriciteit- en warmtevoorziening binnen kaders. In samenwerking met de gemeente wil de Energiecommissie voor de komende tijd onderzoeken (laten) doen die ons zicht geven op wat er nodig is voor zulke ontwikkelingen. In de eerste plaats is zicht op de netcongestie in onze wijk nodig. Natuurlijk wil iedereen weten hoe we de opgewekte stroom goed kunnen opslaan. En op welke manier biedt een fikse uitbreiding van het aantal panelen, bijvoorbeeld op Loods6, perspectieven voor collectief gebruik in buurten? Op welke manieren kunnen we dat organiseren?
Dat zijn grote plannen, die een paar jaren bestrijken. Ondertussen gaan we ook door met de kleinere, concrete activiteiten als het adviseren over zonnepanelen en over laadinfrastructuur in parkeergarages van VvE.
